สร้างทักษะด้านจินตนาการด้วยบทบาทสมมุติ

การเล่นบทบาทสมมุติเป็นพื้นฐานของความฉลาดอย่างสร้างสรรค์ ซึ่งการเล่นของเด็กสามารถพัฒนาได้ตั้งแต่แรกเกิดจนย่างเข้าสู่วัยรุ่น การเล่นที่เหมาะสมจะสามารถกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาเพื่อเป็นรากฐานของการเรียนรู้

การเล่นบทบาทสมมุติ คือ การที่เด็กได้แสดงบทบาทที่ตัวเองไม่ได้เป็นอยู่จริง เป็นกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้เด็กมีการแสดงออกทางด้านความรู้สึกนึกคิด  อารมณ์  และจินตนาการผ่านบทบาทต่าง ๆ เช่น เป็นเจ้าหญิง  เป็นซุปเปอร์แมน  เป็นนางงาม เป็นดารา เป็นนักร้อง  เป็นตำรวจ  เป็นนักบิน  เป็นต้น

บทบาทสมมุตินอกจากจะสร้างความสนุกสนานแล้วยังช่วยส่งเสริมจินตนาการในด้านต่าง ๆ ดังนี้

1. จินตนาการด้านความคิดสร้างสรรค์

การจินตนาการสามารถกระตุ้นความคิดของเด็กผูกเป็นเรื่องราวต่าง ๆ เช่น เมื่อลูกเล่นเป็นแม่ค้าขายอาหาร ก็จะเชื่อมโยงความคิดว่าเวลาไปรับประทานอาหาร ต้องพบเจอกับสถานการณ์ใด เด็กก็จะกำหนดบทบาทและเล่นไปตามจินตนาการนั้น  ด้วยการแสดงท่าทางจับตะหลิวปรุงอาหาร  พูดคุยกับลูกค้า  คิดราคาอาหาร  ทอนเงิน  เสมือนหนึ่งเป็นแม่ค้าจริง ๆ ซึ่งสามารถขับเคลื่อนกลายเป็นแรงบันดาลใจของอาชีพในอนาคตต่อไปได้

2. จินตนาการทางด้านอารมณ์

เด็กมักมีการแสดงออกทางอารมณ์อย่างชัดเจน การเล่นบทบาทสมมุติช่วยให้เด็กได้แสดงออกทางอารมณ์อย่างเต็มที่ เช่น เล่นบทบาทเป็นตำรวจเหมือนในละคร เด็กก็จะได้เรียนรู้ว่าเมื่อเกิดความรู้สึกอย่างนี้ควรแสดงออกทางพฤติกรรมอย่างไร ทำให้เด็กรู้เท่าทันอารมณ์ตัวเอง เกิดเป็นความละเอียดอ่อนที่สามารถทำให้เข้าใจความรู้สึกของคนรอบข้าง

3. จินตนาการทางด้านความจำ

เมื่อเด็กกำหนดบทบาทสมมุติให้แก่ตัวเองก็ต้องพยายามเลียนแบบท่าทางบุคลิกให้ใกล้เคียงกับตัวละครที่สวมบทบาท  โดยอาศัยประสบการณ์ที่ได้พบเห็น จดจำเลียนแบบจากบุคคลอื่น หรือพ่อแม่อาจช่วยกระตุ้นความจำ เช่น เมื่อลูกเล่นบทบาทสมมุติเป็นคุณหมอ พ่อแม่ก็อาจร่วมเล่นเป็นคนไข้หรือพยาบาล อาจชวนคุยถึงตอนที่พาลูกไปรักษาอาการเจ็บป่วยที่โรงพยาบาล ว่าคุณหมอคุยกับคนไข้อย่างไร ตรวจรักษาอย่างไร สั่งยาอย่างไร

การเล่นบทบาทสมมุตินอกจากช่วยสร้างทักษะทางด้านจินตนาการแล้ว ยังช่วยให้เด็กเรียนรู้การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น รู้จักการปรับตัว แบ่งบทบาทการเป็นผู้นำและผู้ตาม ทำให้เด็กยอมรับความคิดเห็นที่แตกต่าง  เกิดความรัก  ความสามัคคี  มีการเคลื่อนไหวร่างกายให้สอดคล้องกับบทบาทที่ได้รับทำให้กล้ามเนื้อมัดเล็กและกล้ามเนื้อมัดใหญ่ทำงานได้อย่างสัมพันธ์กัน

บทบาทสมมุติที่เด็กเลือกยังสามารถสะท้อนถึงความในใจที่ลูกมีความประทับใจ ไปจนถึงสิ่งที่ครอบครัวปลูกฝังได้ การที่พ่อแม่ร่วมเล่นบทบาทสมมุติกับลูกนอกจากจะช่วยแต่งแต้มจินตนาการให้อารมณ์ดีมีความสุขแล้ว ยังสามารถทำให้เกิดความรัก ความเข้าใจ เป็นสายใยผูกพันระหว่างคนในครอบครัวอีกด้วย